Khám phá hành trình tập pilates: Nên chọn thảm (mat) hay máy (reformer)?
Khi bạn quyết định bắt đầu hành trình "
tập Pilates", câu hỏi lớn đầu tiên thường xuất hiện là: "Tôi nên tập trên thảm (Mat) hay tập với máy (Reformer)?" Đây là một phân vân hoàn toàn chính đáng, bởi dù cùng chung một triết lý, hai hình thức này lại mang đến những trải nghiệm và lợi ích có phần khác biệt. Pilates không chỉ là một bộ môn thể thao, nó là một phương pháp rèn luyện toàn diện, và việc lựa chọn đúng điểm khởi đầu có thể quyết định sự hứng thú và cam kết lâu dài của bạn.
Là một người đã dành thời gian tìm hiểu và trải nghiệm, tôi muốn chia sẻ với bạn một cái nhìn sâu sắc và hữu ích về cả hai hình thức này. Bài viết này sẽ không nói "cái nào tốt hơn", mà sẽ giúp bạn hiểu "cái nào phù hợp hơn với bạn".
Phần 1: Tập Pilates Trên Thảm (Mat Pilates) - Quay Về Cốt Lõi
Mat Pilates chính là nền tảng nguyên thủy, là nơi mọi thứ bắt đầu. Khi Joseph Pilates sáng tạo ra phương pháp này, ông gọi nó là "Contrology" (Nghệ thuật Kiểm soát), và các bài tập trên thảm là cốt lõi của hệ thống.
Trải Nghiệm Tập Luyện Như Thế Nào?
Khi tập Mat Pilates, "thiết bị" chính của bạn là chính cơ thể của bạn, và đối thủ lớn nhất của bạn là trọng lực. Bạn sẽ thực hiện một chuỗi các động tác trên một tấm thảm dày, tập trung vào việc sử dụng sức mạnh từ cơ lõi (Core) để nâng đỡ và kiểm soát các chuyển động của tay và chân.
Đôi khi, bạn sẽ được hỗ trợ bởi các dụng cụ nhỏ (props) như:
- Vòng ma thuật (Magic Circle): Tăng cường sức mạnh cho cơ đùi trong, cánh tay và ngực.
- Bóng nhỏ (Mini-ball): Hỗ trợ lưng dưới hoặc tăng độ khó cho các bài tập cơ bụng.
- Dây kháng lực (Resistance Band): Giả lập một phần kháng cự của máy, giúp kéo giãn và tăng sức mạnh.
Ưu Điểm Vượt Trội Của Mat Pilates
1. Xây dựng sức mạnh cơ lõi "thật": Đây là điểm đắt giá nhất. Không có máy móc hay lò xo hỗ trợ, bạn buộc phải kích hoạt và dựa hoàn toàn vào sức mạnh cơ bụng, lưng và hông của mình. Bạn sẽ xây dựng được một "ngôi nhà sức mạnh" (powerhouse) vững chắc từ bên trong.
2. Tính linh hoạt và tiện lợi: Bạn chỉ cần một tấm thảm và một không gian nhỏ. Bạn có thể tập ở nhà, ở công viên, khi đi du lịch. Điều này khiến việc duy trì thói quen tập luyện trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
3. Nhận thức cơ thể sâu sắc: Vì không có gì hỗ trợ, bạn phải tập trung cao độ để cảm nhận từng đốt sống, từng nhóm cơ đang làm việc. Điều này giúp tăng cường kết nối Tâm trí - Cơ thể (Mind-Body Connection) cực kỳ hiệu quả.
4. Chi phí hợp lý: Các lớp Mat Pilates hoặc các ứng dụng tập tại nhà thường có chi phí "mềm" hơn rất nhiều so với các lớp tập máy.
Ai Nên Chọn Mat Pilates?
Mat Pilates lý tưởng cho những người mới bắt đầu muốn hiểu rõ các nguyên tắc cơ bản của
Pilates (Hơi thở, Kiểm soát, Tập trung...). Nó cũng tuyệt vời cho những ai muốn có một nền tảng cơ lõi vững chắc trước khi chuyển sang các hình thức tập luyện khác, hoặc những người cần sự linh hoạt về thời gian và địa điểm.
Phần 2: Tập Pilates Với Máy (Reformer Pilates) - Sự Hỗ Trợ Đầy Thử Thách
Hình ảnh những chiếc máy Reformer phức tạp với hệ thống lò xo, dây kéo chính là điều khiến nhiều người tò mò (và đôi chút e ngại) về Pilates. Đây là thiết bị nổi tiếng nhất do chính Joseph Pilates thiết kế.
Trải Nghiệm Tập Luyện Như Thế Nào?
Máy Reformer là một hệ thống giường trượt (carriage) được kết nối với các lò xo (springs) có mức kháng lực khác nhau. Các lò xo này chính là "linh hồn" của cỗ máy: chúng vừa có thể tạo ra kháng lực để thử thách cơ bắp, vừa có thể "hỗ trợ" cơ thể bạn trong những động tác khó.
Bạn có thể nằm, ngồi, quỳ hoặc đứng trên máy để thực hiện hàng trăm biến thể bài tập khác nhau, tác động lên toàn bộ cơ thể một cách cân bằng.
Ưu Điểm Vượt Trội Của Reformer Pilates
1. Đa dạng bài tập vô tận: Reformer cho phép bạn tập luyện ở nhiều tư thế và mặt phẳng chuyển động hơn, giúp buổi tập không bao giờ nhàm chán. Nó có thể tác động sâu vào các nhóm cơ nhỏ mà Mat Pilates khó tiếp cận.
2. Vừa hỗ trợ, vừa kháng lực: Đây là điều tuyệt vời nhất.
- Hỗ trợ: Với người mới hoặc người đang phục hồi chấn thương, lò xo có thể "đỡ" một phần trọng lượng cơ thể, giúp họ thực hiện động tác đúng biên độ mà không bị quá tải.
- Kháng lực: Với người đã tập quen, tăng độ nặng của lò xo sẽ tạo ra một thử thách "đốt cơ" thực sự, giúp xây dựng sức mạnh và định hình vóc dáng (tone) nhanh hơn.
3. Cải thiện tư thế nhanh chóng: Máy Reformer "ép" bạn phải nằm/ngồi trong một tư thế chuẩn (alignment). Bất kỳ sự lệch lạc nào cũng sẽ dễ dàng được phát hiện và điều chỉnh bởi huấn luyện viên.
4. Tác động toàn thân hiệu quả: Nhiều động tác trên Reformer đòi hỏi sự phối hợp của cả tay, chân và cơ lõi cùng lúc, mang lại một buổi tập toàn diện.
Ai Nên Chọn Reformer Pilates?
Reformer phù hợp với những người tìm kiếm kết quả nhanh hơn về vóc dáng và sức mạnh, những người dễ cảm thấy nhàm chán và cần sự đa dạng. Đặc biệt, đây là lựa chọn vàng cho những ai đang trong quá trình phục hồi chấn thương (vật lý trị liệu) hoặc cần các bài tập điều chỉnh chuyên sâu.
Phần 3: Đâu Là Lựa Chọn Dành Cho Bạn?
Vậy, Mat hay Reformer?
Nếu bạn hỏi tôi, câu trả lời lý tưởng nhất là:
Hãy thử cả hai!
Nhiều người bắt đầu với Mat để xây dựng nền tảng cốt lõi, sau đó chuyển sang Reformer để tăng thử thách. Một số người khác thì ngược lại, bắt đầu với Reformer để có sự hỗ trợ của máy, sau đó quay lại Mat và bất ngờ vì thấy mình đã mạnh lên rất nhiều.
Lời khuyên hữu ích của tôi là:
- Nếu bạn có ngân sách hạn chế hoặc lịch trình bận rộn: Bắt đầu với Mat.
- Nếu bạn đang phục hồi chấn thương hoặc muốn thấy sự thay đổi vóc dáng nhanh: Hãy đầu tư vào Reformer.
- Nếu bạn hoàn toàn mới: Hãy thử một vài lớp học riêng (Private) trên cả thảm và máy để được hướng dẫn kỹ thuật cơ bản đúng nhất.
Điều quan trọng cần nhấn mạnh là
tập Pilates không phân biệt tuổi tác hay thể trạng. Nó là một trong số ít các phương pháp luyện tập có thể điều chỉnh để phù hợp với gần như tất cả mọi người. Từ các vận động viên chuyên nghiệp muốn tăng hiệu suất, đến các chị em văn phòng muốn giảm đau lưng, hay thậm chí là các bậc phụ huynh của chúng ta.
Nhiều người e ngại khi lớn tuổi, nhưng thực tế, phương pháp này cực kỳ có giá trị. Có rất nhiều nghiên cứu và hướng dẫn chi tiết về việc áp dụng các bài tập
pilates cho người cao tuổi sao cho an toàn và hiệu quả, giúp cải thiện thăng bằng và sự dẻo dai. Sự hỗ trợ từ máy Reformer, hoặc sự điều chỉnh của các bài tập Mat, khiến nó trở thành một lựa chọn tuyệt vời để duy trì sự linh hoạt khi cơ thể bắt đầu có dấu hiệu lão hóa.
Những Lưu Ý Vàng Khi Bắt Đầu Tập Pilates (Dù là Mat hay Reformer)
Để kết thúc bài chia sẻ này, tôi muốn gửi đến bạn một vài lời khuyên "xương máu" để hành trình của bạn được hiệu quả và an toàn nhất:
- Đừng nín thở: Hơi thở là linh hồn của Pilates. Hít vào bằng mũi (mở rộng lồng ngực) và thở ra bằng miệng (hóp sâu bụng lại). Nếu bạn thấy mình nín thở, tức là bạn đang gồng mình sai cách.
- Chậm là Nhanh: Pilates là về KIỂM SOÁT, không phải tốc độ. Thực hiện động tác càng chậm, càng có kiểm soát, cơ bắp của bạn càng phải làm việc nhiều hơn. Đừng bao giờ dùng đà hay quán tính.
- Lắng nghe cơ thể, không phải cái tôi: Sẽ có những ngày bạn thấy mình rất khỏe, nhưng cũng có những ngày cơ thể mệt mỏi. Hãy tôn trọng tín hiệu của cơ thể. Tập ít hơn nhưng chất lượng còn hơn tập nhiều mà dẫn đến chấn thương.
- Tìm một người hướng dẫn "có tâm": Đặc biệt là khi mới bắt đầu, một huấn luyện viên giỏi sẽ giúp bạn điều chỉnh tư thế, đảm bảo bạn kích hoạt đúng cơ và tránh được những lỗi sai cơ bản. Đây là sự đầu tư xứng đáng nhất.
Dù bạn chọn thảm hay máy, việc bạn bắt đầu hành trình tập Pilates đã là một quyết định tuyệt vời cho sức khỏe. Đây là một món quà bạn tự tặng cho cơ thể mình, giúp bạn mạnh mẽ hơn, dẻo dai hơn và thấu hiểu bản thân mình hơn mỗi ngày. Chúc bạn có những giờ phút tập luyện thật vui vẻ và hiệu quả!
Paragate Yoga & Pilates Đà Nãng
Địa chỉ: 59A Lê Lợi, Thạch Thang, Quận Hải Châu, TP Đà Nẵng
Hotline: 0793.014.404
Website:
https://pilatesdanang.vn